Friday, October 5, 2012

Η ΝΕΑ ΕΕ


Δευτέρα, 1 Οκτωβρίου 2012

 

ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ: ΧΑΜΟΓΕΛΑΣΤΕ ΠΑΡΑΚΑΛΩ

 

«Τούτου του καλοκαίρι μαύρου του πέρασα…» λέει ένα Ιερισσίωτικο τραγούδι. Πράγματι το περασμένο καλοκαίρι ήταν για μένα μαύρο. Φυσικά δεν ήταν επειδή «…δεν είδα την αγάπημ…». Ήταν επειδή δεν είδα κανένα χαμόγελο. Όλοι οι συμπατριώτες μου θαμώνες στα ουζερί ήταν σκυθρωποί. Τα βράδια στο παραδοσιακό στέκι στη πλατεία του χωριού τα τραπέζια ήταν γεμάτα. Το παράξενο όμως ήταν ότι τα τραπέζια είχαν μπουκάλια ρετσίνα ή ούζο αλλά κανένα μεζέ. Τα παλιά χρόνια τα τραπέζια ήταν γεμάτα από μεζέδες κανένα γύρο, πατάτες, σουτζουκάκια, παϊδάκια,  κτλ. Οι θαμώνες, που εννιά τους δέκα ήταν συνταξιούχοι, τη «βγάζαν ξεροσφύρ»! Τα παλιά χρόνια, δηλαδή πριν 2-3 χρόνια, όλο και κάποιος θα άρχιζε ένα τραγούδι, ο Δημητρός «Ο Φτωχός κι ο Βασιλιάς στοίχημα έβαζαν», ή ο Αργύρης «Στου Παιδιού μου τη Χαρά έσφαξα έναν κόκορα», ή κάποιος θα ξεκινούσε ένα τραγούδι του Καζαντζίδη, συνήθως «Το Μερτικό μου απ’ τη Χαρά μου το’ χουν πάρει άλλοι…» Σήμερα τίποτα. Όλοι κλαίνε τη μοίρα τους. Όλοι βρίζουν «αυτνοί που μας τα πήραν ούλα τώρα μας παίρν κι τς συντάξεις…!»     

 

Στο άλλο ουζερί που συχνάζουν μικροεπαγγελματίες όλοι βρίζουν το Χαράτσι… την επόμενη δόση του αυτοκινήτου που δεν μπορούν να πληρώσουν, την ασφάλεια, τα νέα αυξημένα τέλη, την έλλειψη δουλειάς, το κράτος που δεν τους αποζημιώνει για την ανεμότρατα που  σταμάτησαν γιατί δεν υπάρχουν ψάρια και για το ακριβό πετρέλαιο, και ου το καθεξής. Οι συζητήσεις γίνονται πιο έντονες και οι φωνές σε αρκετά ανεβασμένα ντεσιμπέλ μετά το δεύτερο ή τρίτο τσίπουρο ή Τσάνταλη. Η παρόμοια ή η  ίδια ιστορία επαναλαμβάνεται και σε όλες τις συγκεντρώσεις. Η ίδια ίσως και χειρότερη εικόνα παρουσίαζαν όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης παγκοσμίως. Ο ελληνικός τύπος ιδιαίτερα έχει ξεγράψει την Ελλάδα και το Ευρώ. Πολλοί συμπατριώτες έχουν ήδη αποσύρει τα χρήματά τους από τις τράπεζες γιατί κάτι φίλοι τους από την Γερμανία τους είπαν ότι οι Γερμανοί θα διώξουν την Ελλάδα από την Ευρωζώνη…

 

Οι δικές μου προσπάθειες να τους καθησυχάσω λέγοντας τους ότι «αυτά που ακούτε και βλέπετε στην ελληνική τηλεόραση είναι ιστορίες για αγρίους» δεν τυγχάνουν ευνοϊκής αποδοχής. Όταν τους λέω ότι «αυτοί οι δήθεν οικονομολόγοι στη τηλεόραση είναι εντελώς άσχετοι και μάλιστα κατά τη γνώμη πολύ ανεύθυνοι που εκμεταλλεύονται την άγνοια και την ψυχολογική ανησυχία και τον φόβο των πολιτών παρουσιάζοντας την οικονομική κατάσταση της χώρας απελπιστική,» η αντίδρασή των συνομιλητών μου είναι « Ε εσύ είσαι Αμερικανός και δεν ξέρεις την Ελλάδα και τους έλληνες…» Σχημάτισα τη εντύπωση ότι οι άνθρωποι βρίσκουν μεγαλύτερη ευτυχία στο να αισθάνονται δυστυχείς και να γκρινιάζουν παρά να δίνουν προσοχή στην συμβουλή του  KAZUO INAMORI ιδρυτή της Ιαπωνικής εταιρείας KYOCERA ο οποίος συνιστούσε στους συνεργάτες τους «Υπενθύμισε τον εαυτό σου καθημερινά ότι μια χαρούμενη διάθεση προκαλεί επιτυχία.»

 

ΑΝΑΤΟΛΗ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΜΕΡΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

 

Φαίνεται ότι οι καλοκαιρινές διακοπές φέτος έκαναν καλό στους ηγήτορες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την πρώτη κιόλας εβδομάδα του Σεπτεμβρίου ένας καινούργιος και ευχάριστος ηλιόλουστος άνεμος φύσηξε στην βόρεια Ευρώπη και ιδιαίτερα στις συνήθως βροχερές πόλεις Βερολίνο και Βρυξέλλες. Πιθανόν να αντανακλά την δική μου προκατειλημμένη αντίληψη αλλά φαίνεται ότι οι Ευρωπαίοι τελικά αποφάσισαν να πάρουν στα σοβαρά τις συμβουλές των Αμερικανών και να ακολουθήσουν την απλή συνταγή τους: ρίξτε χρήμα στην αγορά γιατί η λιτότητα πνίγει κάθε προσπάθεια οικονομικής ανάκαμψης! Απαλλάξτε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ECB) από τον ζουρλομανδύα που την εμποδίζει να λειτουργεί ως Δανειστής Έσχατης Ανάγκης (Lender of last Resort) και δώστε την ευκαιρία να παίξει τον ίδιο ρόλο που παίζει η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα (FED) που πριν λίγες μέρες έκανε την τρίτη «Ποσοτική Διευκόλυνση» (Quantitave Easing, QE#3).

 

Πράγματι στις 6 Σεπτεμβρίου ο  Διευθυντής της ECB κύριος Draghi τελικά παρουσίασε τις λεπτομέρειες του σχεδίου της Τράπεζας να αγοράσει ομόλογα των κρατών που αγωνίζονται για την επιβίωσή των. Ως γνωστόν η πράξη αυτή είναι (ήταν) ρητώς απαγορευμένη από το καταστατικό της τράπεζας.  Μια εβδομάδα αργότερα το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο ενέκρινε την συμμετοχή της χώρας στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), το ευρωπαϊκό μόνιμο ταμείο διάσωσης, χωρίς να επιβάλλει επαχθείς όρους. Φυσικά το Δικαστήριο δήλωσε ότι η Γερμανική συνεισφορά στις προσπάθειες του ESM δεν μπορεί να υπερβεί το αρχικό της μερίδιο στο EFSF (European Financial Stability Facility) γύρω στα 120 δισεκατομμύρια Ευρώ.

 
ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ (AUTUMN RENEWAL)

 Το περιοδικό The Economist στο τεύχος της 15ης Σεπτεμβρίου στην μόνιμη στήλη Charlemagne προσφέρει μια πολύ χρήσιμη περιγραφή των τεσσάρων δομικών στοιχείων (building blocks) του νέου οικονομικού οικοδομήματος της «νέας» ΕΕ.  Το θέμα που συζήτησαν οι ηγήτορες της ΕΕ είναι «τι βαθμό δημοσιονομικού φεντεραλισμού και μοίρασμα ρίσκου χρειάζεται η Ευρωζώνη για να ξεπεράσει τη κρίση;» Η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα μας δίνει ένα νοητό οικοδόμημα με τέσσερις ίσες πλευρές.

Α Πλευρά: Τραπεζιτική Ένωση (ΤΕ) για να σταθεροποιηθούν οι τράπεζες.         

Β Πλευρά: Δημοσιονομική Ένωση (ΔΕ) που θα οδηγήσει στην κοινή ασφάλιση χρεών.

Γ Πλευρά: Οικονομική Ένωση (ΟΕ) για την μεταρρύθμιση των αγορών εργασίας και την ώθηση ανταγωνιστικότητας.   

Δ Πλευρά: Πολιτική Ένωση (ΠΕ) για να δώσει τη όλη ιδέα μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμότητα.

 Όπως θα έχει γίνει σαφές στον αναγνώστη η χώρα που θα θελήσει να συμπεριληφθεί μέσα σε αυτό το τετράγωνο θα πρέπει να είναι πρόθυμη να αποβάλει ένα μεγάλο μέρος της «εθνικής της κυριαρχίας» (national sovereignty) και να τη μεταφέρει στις αρχές της ΕΕ. Μια προσεκτική ματιά σε αυτές τις τέσσερις ενώσεις μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι αυτό που τελικά σκαρώνει η ΕΕ είναι μια Κοινωνική Ένωση (ΚΕ) στην οποία χώρες που έχουν προβλήματα θα παίρνουν πόρους για να  υποστηρίξουν την δημιουργία θέσεων εργασίας και θα  συνεισφέρουν όταν τελικά έλθουν οι «καλοί καιροί.» Με λίγα λόγια η Κοινωνική Ένωση περιλαμβάνει μια αμοιβαία αντιμετώπιση προβλημάτων μέσω μεταβίβασης πόρων από τις ευημερούσες χώρες, όπως η Γερμανία για παράδειγμα, προς χώρες που υποφέρουν από προσωρινά ή χρόνια δημοσιονομικά προβλήματα, όπως η Ελλάδα. Όπως είναι γνωστό χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία  και η Φιλανδία αντιτίθενται σ΄ αυτό το σχήμα ισχυριζόμενες ότι  οι επικουρούμενες χώρες θα «καλομάθουν» και δεν θα συμμορφωθούν με τους όρους αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας που επιβάλλει το σχήμα.

Ο διεθνής τύπος και ιδιαίτερα τα αμερικανικά ΜΜΕ έχουν πολλές επιφυλάξεις. Θεωρούν ότι η ΕΕ δεν θα μπορέσει να υλοποιήσει το παραπάνω σχήμα για τον απλό λόγο ότι πολλές χώρες φαίνεται να είναι πολύ διστακτικές στο να παραδώσουν ένα μεγάλο μέρος της εθνικής τους κυριαρχίας και ιδιαίτερα τον δημοσιονομικό τομεά. Ισχυρίζονται ότι η εμπειρία τους με το νομισματικό σχήμα σχετικά με την προσφορά χρήματος και τα επιτόκια δεν είναι ενθαρρυντική. Ανεξάρτητα από αυτές τις επιφυλάξεις των ειδημόνων η γνώμη μου είναι ότι η ΕΕ βρίσκεται στο σωστό δρόμο. Οι προτάσεις για την νέα πολιτική της ΕΚΤ και του ΕΜΣ που δημιουργούν το παραπάνω τετράγωνο, αν και λίγο καθυστερημένες, είναι σωστές. Με λίγη υπομονή και καλή θέληση τόσο από τη πλευρά των δανειστών όσο και από την πλευρά των αποδεκτών της βοήθειας ο μέσος πολίτης της ΕΕ θα δει καλύτερες μέρες. Για τον έλληνα έχει φτάσει τελικά ο καιρός να αλλάξει «κέφι» και να επιστρέψει στον πραγματικό «γεμάτο κέφι και χαρά» έλληνα. Λίγο «Ζορμπάδικο» θα μας κάνει όλους πολύ καλό.  Ας ακούσουμε για μια ακόμη φορά το τραγούδι του Θεοδωράκη όπως το ερμηνεύει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης «…γη των κοριτσιών που γελούν...γη των αγοριών που μεθούν…»     

 

             

           

 

 

 

     

         

No comments:

Post a Comment